MİLLET ve MİLLETVEKİLLERİ (7)

Millet olarak arada kesintiler, darbeler ve kapatılmalar olsa da yaklaşık 150 yıllık bir parlamento tecrübesine sahibiz. Yazı dizimizde bu sürecin en önemli paydaşları olan millet ve milletvekilleri ilişkileri konusunda gördüğün aksaklıkları, yanlışları aktarmaya çalıştım. Dizinin son yazısında da mevcut sorunlara çözüm olarak yapılması gerektiğine inandığım görüşleri paylaşmak istiyorum.

Öncelikle 14 Mayıs 2023 cumhurbaşkanlığı ve milletvekili seçimlerinin öneminin milletimiz tarafından kavranmadığını görüyorum. Muhalefet bu konuda daha kapsamlı çalışmalar yapmak, milleti aydınlatmak zorundadır. Bu seçim onu ya da bunu seçme seçimi değildir. Bu seçim 2018 yılında geçtiğimiz cumhurbaşkanlığı hükümet sisteminin devamı veya güçlendirilmiş parlamenter sisteme geçiş seçimi olacaktır. AKP’nin de seçim beyannamesinde kabul ederek yazdığı gibi sistem oturmamış, sorunlarımıza çare olmamış, tam tersi ekonomiden-orman yangınlarına, sağlıktan-eğitime, deprem sonrası arama kurtarma çalışmalarından- imar aflarına kadar aksayan diyemeyeceğim tel-tel dökülen bir görüntü sergilemiştir. Her felakette milletimizin yanında olan Kızılay bile depremzedelere barınma imkânı yaratmayı bırakın, onlara yardıma koşan sivil toplum örgütlerine çadır ve konserve satmış. Sözün bittiği yer burası olsa gerek. Devletin düşürüldüğü bu duruma rağmen hala tek bir sorumlu görevden alınmadı veya istifa etmedi. Gelinen noktada tek adam sistemi sorunlarımızı çözmek bir yana her geçen saat çözümsüzlüğe giden bir hale getirmiştir. Şimdi aksayan yönlerini yenileyeceklerini beyan ediyorlar. Tam bir temel fıkrası gibi; hangi aksayan yönlerin yenilenmesi yahu sistemim tümü -tümü değişmeli.

Millet ve milletvekili arasında oluşan güven ve saygı sorununun temelinde cumhurbaşkanlığı hükümet sistemin uygulamaları yatmaktadır. Yetkileri kısıtlanan milletvekilleri için; hemen hiçbir etkinliği kalmadığından gerekliği de kalmamış gibi bir görüntü oluşmuştur. Bu yeni durum millet ile milletvekili arasında ciddi bir güven ve sorunu oluşmasının da nedenidir. Güçlendirilmiş parlamenter sisteme geçiş sorunun giderilmesi için atılması gereken en önemli adım olacaktır.

Etkinliği kalmayan milletvekili sayısının 600 olarak devam etmesi ülke ekonomisine büyük bir yük olduğu gibi aynı zamanda israf kaynağıdır. Milletvekili sayısı vakit kaybetmeden kabul edilebilir makul bir sayıya indirilmelidir.

Milletvekili aday belirlenmesinde hemen tüm siyasi partilerin ön seçim yerine merkez yoklaması yöntemini tercih etmesi mevcut güven sorununa saygı sorununu da eklemiştir.Millet ve milletvekilleri arasında saygı ve güven ortamının tekrar yaratılması için öncelikle seçimle gelinen görevlere aday belirlenme işleminin mutlaka hakim gözetiminde ön seçimle yapılmalıdır. Seçmene kendi vekilini seçme hakkının tanınması ve bunun yasal güvence altına alınması gerekir.

Millet ve milletvekillerinin milli gelirden aldığı pay arasında oluşan uçurum makul bir seviyeye mutlaka indirilmelidir. AB ülkelerinde milletvekillerinin milli gelirden aldığı pay milletvekillerimizin aldığı payla kıyaslanmayacak kadar daha adaletlidir. Sosyal adaletin sağlanması için milletvekili maaşları kesinlikle asgari ücrete, aynı şekilde tüm emekli maaşlarının da milletvekili maaşlarına endekslenmesi gerekir. Milletvekilliği süresi en çok iki dönemle sınırlandırılmalı, hiçbir gerekçe ile bu kural bozulmamalıdır.  Bana göre bu düzenleme de cumhurbaşkanlığı süresi gibi yasa ile sınırlandırılmalıdır.

Milletvekillerinin emeklilik hakları ve uygulamalarında sağlanan özel şartlar ve imkanlara derhal son verilmelidir. Bu işlem geriye dönük olarak da yürütülmelidir. Öyle ya TBMM de çıkartılan kanun ile milletvekilleri millete geriye dönük işlem yapılmasını onaylayarak EYT sorunu yaşatıldıysa demek ki milletvekillerine aynı işlem yapılarak geriye dönük düzenleme de pekâlâ yapılabilecektir. Millette tanınmayan hiçbir özel hak milletvekillerine imtiyaz olarak sağlanmamalıdır.

5 li çeteleri yok etme söyleminin inandırıcı olması için ilk adım 5 yıldızlı Milletvekilliğine son vermek olmalıdır. Milletvekilinin ilk önceliği özlük haklarında iyileştirmelerle zenginleşme olmayıp, yemin metninde yer aldığı şekilde milletin huzur ve refahını sağlamak olmalıdır. Millet zenginleşirse milletvekili de zenginleşsin. Ancak millet fakruzaruret içinde açlık sınırında yaşama mücadelesi verirken milletvekillerinin zenginleşmesini vicdanlar kabul etmez, etmiyor da.

Seçilen Milletvekili gücünü milletten almalı ve millete hesap vermelidir. Bunun en iyi yolu seçim sisteminde köklü bir değişiklik yaparak dar bölge sistemine geçilmesi her yönüyle araştırılmalıdır. Daha önce de tartışılan bu sistem birtakım gerekçelerle kabul görmemişti. Milletvekili adayınının siyasi parti üyelerinin hakim kontrolünde yapılacak ön seçim ile belirlenmesi için yasal düzenlemeler yapılamazsa dar bölge seçim sistemine geçilmesi konusu çok acil ve ciddi şekilde tartışılmalıdır. Hakimiyet kayıtsız şartsız milletinse; millet kendi adına yasama görevini yapacak milletvekillerini kendi özgür iradesi ile seçebilmeli. Millet artık siyasi parti genel başkanlarının ve/veya parti yetkili kurullarının belirlediği aday listesini oylamak istemiyor. Çünkü böyle bir listeden seçilecek milletvekili kendini temsil etmeyeceğini  biliyor.

Son sözümde gençlere olsun. Genç arkadaşlarım; siyasetten uzak durmayın. Ülkemizin ve milletimizin sorunlarını çözecek tek kurum siyasettir. Aktif siyaset yapmak tercihiniz olmayabilir, saygı duyarım. Ancak yine de siyasetle mutlaka yakından ilgilenin.5 yılda bir TBMM de sizlerin adına yasama görevi yapacak milletvekillerini sorgulayarak oy tercihinizi bilinçli yapın. Çünkü ülkemizin ve sizlerin geleceği yapacağınız tercihle belirlenecek. 14 Mayısta yine bir tercih yapacağız, oyunuza sahip çıkın. Milletvekili adayları çok yazık ki istediğimiz yöntemle belirlenmedi, ancak karşılaştığınız adaylarla mutlaka konuşun, çekinmeyin, korkmayın beklentileriniz konusunda ne düşündüklerini mutlaka sorgulayın. Oyunuzu kimsenin etkisinde kalmadan özgür iradenizle kullanarak tercihinizi yapın. Unutmayın ki söz konusu olan vatanımızın ve sizin geleceğinizdir. Yanlış tercih yaparak pişman olmanın kimseye faydası olmuyor. Onun için partileri, adayları kimsenin etkisinde kalmadan özgür iradenizle sorgulayın. Yalanlara inanmayın, bizim neslin düştüğü tuzaklara düşmeyin. Millet olarak artık hata yapma şansımızın kalmadığını zaten yaşayarak görüyorsunuz. Gelecek sizin, hep birlikte ya yeni bir yol bulacağız veya yeni bir yol açacağız başka çare yok.

Tercihinizin şimdiden milletimiz ve vatanımız için hayırlı olmasını diliyorum.

Millet ve milletvekilleri yazı dizisini halk şairlerimizden birinden yaptığım alıntı ile bitirmek istiyorum.

Öyle yıkma kendini, öyle mahsun, öyle garip…

Nerede olursan ol, içerde, dışarda, derste, sırada,

Yürü üstüne-üstüne, tükür suratına celladın,

Fırsatçının, fesatçının hayının…

Dayan kitap ile, dayan iş ile tırnak ile, diş ile,

Umut ile, sevda ile düş ile, dayan rüsva etme beni.

Gör, nasıl yeniden yaratılırım, namuslu genç ellerinde.

Kızlarım, oğullarım var gelecekte. Her biri vazgeçilmez cihan parçası.

Kaç bin yıllık hasretimin koncası, gözlerinden, gözlerinden öperim.

Bir umudum sende, ANLIYORMUSUN?