ÖNLEM ALINMAYAN KAZALAR KADER OLAMAZ! (1)

Son yıllarda yaşadığımız deprem, sel, heyelan, çığ, yangın, tren, maden kazaları gibi nedenlerle çok sayıda canımızı kaybettik. Yaşananlardan sonra önlem almadığımız, arama kurtarma çalışmalarında yetersiz kaldığımız için, can ve mal kaybımız başka ülkelerde yaşanan benzer olaylara kıyasla hala çok yüksek oluyor. Korkarım bu gidişle ülkemiz dünyada yaşadığı bunca felaketlerden sonra bile tedbir almadığı için ulusunu koruyamayan ülke olarak anılacaktır.

***

13 Şubat Salı günü Erzincan İliç ilçesinde faaliyet gösteren ANAGOLD firmasına ait altın madeninde istiflenen LİÇ yığınlarının kayması üzerine meydana gelen iş kazasında satırların yazıldığı saate kadar 20 milyon metreküp yığın altında kalan dokuz emekçi canımıza henüz ulaşılamamıştı. Yazık ki: Elimizden bir mucize olsun da canlarımızın sağ olarak kurtulsun diye dua etmekten başka bir şey gelmiyor. Milletimize, Erzincan lı hemşehrilerime ve liç yığını altında kalan canların yakınlarına geçmiş olsun dileklerimi iletir, sabır ve dayanma gücü dilerim.

***

Maden kazası TRT dahil iktidar yandaşı medya ile bağımsız medyanın kutuplaşması ve yayın politikaları arasındaki ayrışma ve zıtlaşmayı bir kez daha gözler önüne serdi. Daha önce de dile getirdim, bu kutuplaşma ve ayrışma ülkemiz ve milletimiz için gerçek bir beka sorunudur. Yaşanan maden kazasından sonra dokuz canımız 20 milyon metreküp yığın altında yatarken bile siyasilerin isteyerek takındıkları tavırla kutuplaşma ve ayrışmanın daha keskinleşip sertleştiğini görüyor, üzülüyorum. Demokratik bir seçim resmen meydan savaşına dönüşüyor, hem de bugünde. Çok yazık.

***

Maden kazası ile ilgili teknik detaylar doğrusu, yanlışıyla yazılı ve görsel medyada tartışılıyor. Açık maden işletmesi konusunda Pınarça da yapılacak termik santral projesine karşı yaptığımız direniş toplantıları sırasında biraz bilgi sahibi olmuştuk, kazadan sonra okuduklarımla bilgilerimi yenileme imkanım oldu. Detaya girmeden sınırlı da olsa bu konuda görüşlerimi aktaracağım.  Çünkü; işletmede proses gereği altın  çıkarmak için biriktirilen liç yığınlarının kaymasının algı operasyonu ile bilerek ve kasıtlı olarak toprak kayması (heyelan) olarak anlatılmaya çalışıldığını görüyorum. Bu kadar da olmaz artık diyorum. Tek kelimeyle pes doğrusu.

***

Anagold firmasına ruhsatlı “Çöpler” madeninde açık ocak operasyonuyla elde edilen oksitli cevherler yığın liçi işlemine tabi tutarak altın üretimi yapılmaktadır. Çöpler mevkisinde bulunan bu ocakta delme, patlatma, yükleme ve taşıma faaliyetleri, alt yükleniciler tarafından (taşeron) yürütülmektedir. Elde edilen ürünler taşıyıcı bantlar yardımıyla topraklama ünitesine ve daha sonra da yine hareketli taşıyıcı bantlar kanalıyla yığın liçi sahasına serilmek üzere taşınıyor.

***

Yığın liçi işlemi için kullanılan sahanın tabanı sıkıştırılmış kil ile kaplanmış üzerinin sızdırmaz plastik malzeme ile astarlanmış olması gerekir. Topaklanması tamamlanmış ve yığın liçi sahasına serilmiş cevherin içindeki altını kazanmak için yığın üzerinden düşük konsantre siyanür çözeltisi damlatılıyor. Yığın liçi sahasının en çok her biri 8 metre yüksekliğe sahip 8 basamaktan oluşmalıdır. Madencilik faaliyetleri sırasında oluşturulan bu denli büyük yığınların kaymaması için gerek proje aşamasında gerekse de uygulama aşamalarında, mühendislik bilgisi, disiplini dışına çıkılmamalıdır.

***

Yığının kaymaması için yığının stabilite hesapları, mevsimsel koşullar da göz önüne alınarak özenle yapılmalı, periyodik olarak teknik takibi sağlanmalıdır.  Olayın meydana geldiği alanda yapılan siyanür uygulaması göz önünde bulundurulduğunda, çevresel bakımdan da büyük bir facia yaşandığı ortadadır. Görgü tanıklarının anlatımları ve fiziki veriler ışığında işçilerin yirmi milyon metreküp kaya kütlesinin altında kaldığı, çevreye tonlarca siyanürle kirlenmiş kütlenin yayıldığı bir facianın yaşanmasında ihmaller zincirinin olduğu çok açıktır. 

    Yazının devamı: “Kapasite arttırma onayı”22.02.2024 Perşembe günü yayımlanacaktır.