ÖLÜM HALİNDE MİRAS PAYLAŞIMI 

Miras hukuku kişinin ölümü halinde mallarının kime, hangi oranda kalacağını gösteren bir medeni hukuk dalıdır.

***

Miras bırakanın ölümünden sonra hak ve borçları evliyse eşine, çocuklarına veya anne babaya ve kardeşlerine geçebilir. Miras hukuku çoğu kişi için karışık gelmekte ve çözümlemekte zorlanmaktadırlar. Bu yazımızda örnekler üzerinden anlatarak biraz daha açıklık getirebiliriz.

***

Ölen kişinin bekar olduğunu ve evlilik dışı bir çocuğunun olmadığını da düşünürsek; öldüğü zaman terekeyi (ölen bir kimseden kalan her şey) anne ve baba eşit oranda yani yarı yarıya olarak paylaşır.  Eğer anne veya babadan biri miras bırakandan önce ölmüşse bunların payı kendi altsoyları olan halefiyetlerine (çocuklarına, torunlarına) geçiyor. Örneğin 4 kişilik bir aileyi ele alalım. Anne, baba ve 2 çocuk. Anne 2005 yılında vefat ediyor. Miras bırakan evlat ise 2010 yılında vefat ediyor. Bu durumda olaydaki kişinin malını yarı yarıya baba yarı yarıya anne alması gerekiyor. Ama anne,  çocuğundan önce öldüğü için anneye düşen pay diğer hayattaki kardeşe düşüyor. Yani mal paylaşımı şu şekilde oluyor baba yarı yarıya, diğer kardeş yarı yarıya pay alıyor. Murisin evli olduğunu ve çocuğunun olmadığını düşünürsek; Medeni kanun 499. Maddeye göre sağ kalan eş, ölen kişinin ana babasıyla beraber mirasa sahip olur, mirasın yüzde 50’sini eş, kalan diğer yarısı anne ve baba arasında yarı yarıya paylaşılır. Yani eşin payı yüzde 50, annenin payı yüzde 25 babanın payı yüzde 25’tir. Murisin eşi ve çocukları hayatta ise aynı şekilde medeni kanunu madde 499’a göre eş 4’te 1 pay alır geriye kalan 4’te 3’ü çocuklar arasında eşit miktarda paylaşılır. Eğer ki eş murisin büyük ana, büyük baba ve onların çocukları ile mirasçı olursa eş mirasın dörtte üçünü, bunlarda yoksa eş mirasın tamamını alır.

***

Vefat eden kişinin geride mirasçısı kalmaz ise tüm malları devlete geçer. Ufak bir not: kişi vefat ettiğinde her zaman bizlere evler, arabalar, bankada yüklü miktarda paralar bırakmayabilir. Borcu, bıraktığı malvarlığından daha fazla olabilir. Bu durumda mirası 3 ay içinde reddedebilirsiniz.